U Osmanskom carstvu postojanje muškog harema je bilo potpuno legitimno, kao i držanje ženskog harema, što su u punoj meri koristili sultani i ostali velikodostojnici. Tako su i u Beogradu u 19. veku postojali muški haremi u kojima su mladići služili za novac koji im je isplaćivan iz budžeta tadašnje Srbije.
U duhu tog vremena i beogradski vezir je imao muški harem, a mladići koji su u njemu opsluživali njega i njegovo društvo nazivani su đojleni, što se odnosilo na mlađe gej osobe. Đojleni su za boravak u muškom haremu bili uredno plaćeni, a vezir je za ove troškove dobijao novac od države, koji je tada teškom mukom izdvajao narod.
Ovaj interesantan podatak iznosi Ivan Janković, pravnik i sociolog, jedan od osnivača Fonda za humanitarno pravo, u knjizi “Kata Nesiba i komentari” (Fabrika knjiga).
“Mnogi Turci, naročito ugledniji i imućniji, držali su kao ljubavnike srpske mladiće, tzv. adžuvane ili đojlene, koji su služili za novac. Sam čestiti vezir držao ih je svu silu, a o njima se starao poseban službenik, koji je bio u istom visokom rangu kao i, recimo, kafedži-baša ili harem-ćehaja. Izdržavanje ove tevabije je padalo na teret budžeta Srbije. Ta budžetska pozicija, koja je različito nazivana: ‘djeci’, ‘đojlenima’, ‘daire djeci’ ili ‘đojle-egbi’, obično je iznosila deset i više hiljada groša”, navodi Janković u knjizi.
– Đojle znači miljenik, neko ko je drag, mlade ljude za čije izdržavanje je Srbija davala novac u okviru danka, koji je davala Porti, posebno veziru za izdržavanje njegove svite. Ničeg sličnog u hrišćanskim društvima nije bilo. Prosto je bilo nezamislivo da jedan hrišćanski monarh ima svoj harem uopšte, a pogotovo muški harem. To je ogromna razlika između hrišćanstva i islama u ovom periodu – izjavio je Ivan Janković u razgovoru za “Radio slobodna Evropa”.
On u delu “Kata Nesiba i komentari” napominje i da đojlene nipošto ne treba mešati sa evnusima koji su takođe finasirani od države “samo kroz druge budžetske stavke”.
O mladićima u tadašnjem Beogradu koji su zarađivali tako što su pružali seksualne usluge Turcima, u knjizi se navode i neki primeri kao što je slučaj jedne udovice iz Zemuna koja je poslala 1829. godine svog pomalo raspuštenog sina zetu u Beograd da uči trgovinu i bude pod strožim nadzorom. Ona je ubrzo čula da se njen sin Jovan samo sa Turcima druži, da kod njih danju i noću prebiva i pri sebi mnogo novca ima, pa sumnja da su Turci “š njime njihov bezzakoni običaj upotrebili“, te moli gradske vlasti da joj sina u Zemun vrate.
– Ako ste živeli u jednoj varoši, sada govorim o periodu sve do kraja 1830-ih, pa i duže, u kojoj je glavni velikodostojnik imao homoseksualne odnose sa svojim haremom, takoreći javno, ne mislim da su odnosi bili javni, ali njihovo postojanje se nije krilo, to mora da izmeni vašu ideju u nekoj meri. Vi ste onda to kao hrišćani racionalizovali time da je to samo još jedan primer grešnosti i neprihvatljivost islama, kao vere i religije, i mogli ste da gradite čvrst otpor prema takvim praksama – objašnjava Janković za RSE.
Knjiga “Kata Nesiba i komentari” govori o istoriji jedne beogradske bludnice i njene borbe za ustavna prava, a kako se navodi, priča je zasnovana na autentičnim arhivskim dokumentima.
Izvor: Blic